Over ons

De Vereniging voor Liturgiestudie (VvL) is op 1 januari 2025 van start gegaan. De vereniging komt voort uit de fusie van de Liturgische Kring en het Genootschap voor Liturgiestudie. De Liturgische Kring kwam begin twintigste eeuw op vanuit de Liturgische Beweging binnen de Hervormde Kerk. Ze groeide uit tot een platform voor theologen en kerkmusici met als doel de gezamenlijke studie van de liturgie in al haar veelkleurigheid, ten dienste van de kerken. Het Genootschap voor Liturgiestudie, opgericht in 1952, is eveneens geworteld in de Liturgische Beweging, maar dan binnen de Rooms-Katholieke Kerk. Het stelde zich tot doel om de liturgiewetenschap en de liturgische praktijk op elkaar te betrekken.  De twee organisaties werkten de afgelopen jaren al regelmatig samen. Die samenwerking mondde uit in het toewerken naar de fusie. In het najaar van 2024 stemden de leden van beide gremia in met de fusie, waarna de nieuwe vereniging op 1 januari 2025 van start ging.

RSIN

Het RSIN van de VvL is: 8615.53.780

Adres

Correspondentieadres: Meerdonk 16, 3823 AM Amersfoort

Doelstelling

Het doel van de VvL staat in de statuten als volgt omschreven:

De Vereniging voor Liturgiestudie stimuleert de studie van alle aspecten van liturgie, draagt de resultaten daarvan uit en bevordert zo een kwalitatief hoogwaardige liturgische praktijk. De leden volgen de ontwikkelingen in de kerkelijke liturgische praktijk, leggen verbinding tussen beoefenaars van de liturgiewetenschap, kerkelijke instanties en hen die zich in de praktijk met liturgie bezighouden, en adviseren desgevraagd derden aangaande vraagstukken op het terrein van de liturgie.

Om dit doel te bereiken ontplooit de VvL de volgende activiteiten:

1. Ledenbijeenkomsten. De vereniging komt vier keer per kalenderjaar bij elkaar. Deze bijeenkomsten hebben het karakter van een studiebijeenkomst.
2. Symposia. Eenmaal in de twee jaar wordt een symposium georganiseerd. Deze symposia zijn uitdrukkelijk ook voor niet-leden bestemd. De organisatie van symposia gaat door op de weg die de Liturgische Kring en het Genootschap voor Liturgiestudie al voor de fusie volgden.
3. Werkgroepen. De Vereniging voor Liturgiestudie stelt zich ook tot doel een werkgemeenschap te zijn; naast de gezamenlijke studiebijeenkomsten worden rond specifieke thema’s ook tijdelijke werkgroepen vanuit de leden gevormd.
4. Adviesfunctie. Ieder die betrokken is bij liturgie in praktijk en wetenschap kan de VvL om advies vragen.
5. Netwerk. Bestaande contacten worden onderhouden, nieuwe contacten worden gelegd. Speciale aandacht gaat hierbij uit naar kerkelijke instanties en universiteiten.
6. Publicaties. Waar van toepassing kan het werk van de werkgroepen leiden tot publicaties, al dan niet online. Ook onderhoudt de VvL een eigen website met voor het werkveld relevante informatie.

Hoofdlijnen van het beleidsplan 2025 – 2026

Ook in de periode 2025-2026 willen wij gestalte geven aan onze doelstelling: het stimuleren van de studie van alle aspecten van liturgie, de resultaten daarvan uitdragen en zo een kwalitatief hoogwaardige liturgische praktijk bevorden. Voor 2025-2026 staan de volgende activiteiten op de planning. Vanwege de recente fusie is het plan in ontwikkeling. Dit overzicht wordt door het jaar 2025 heen aangevuld met nieuwe activiteiten.

1. 2025:
   • Vier ledenbijeenkomsten (31 januari, 29 april, 6 oktober en 27 april
   • Twee actieve werkgroepen Liturgische kleding en De gezamenlijke viering van Allerheiligen en Allerzielen
   • Zes bestuursvergaderingen
2. 2026:
   • Vier ledenbijeenkomsten (januari, april, september, eind november/begin december)
   • Drie tot vier actieve werkgroepen (thema’s nader te bepalen)
   • Eén symposium (in verband daarmee zal waarschijnlijk één van de vier ledenbijeenkomsten vervallen)
   • Zes bestuursvergaderingen

De vereniging verkrijgt ook de komende periode haar inkomsten uit de bijdragen van leden en de opbrengst van door de vereniging georganiseerde activiteiten. Daarnaast kunnen ook subsidies, donaties, schenkingen, erfstellingen, legaten en andere bijdragen voor inkomsten zorgen.

Het vermogen van de vereniging is gering – om die reden wordt haar vermogen aangehouden op een eenvoudige spaarrekening met beperkte rente en in de vorm van direct aan te wenden liquide middelen.

Bestuurssamenstelling

Voorzitter	Dr. Petra Mergaerts
Secretaris	Dr. Ko Joosse
Secretaris	Drs. Anje de Heer
Penningmeester	Dr. Andries Stam
Algemeen lid	Dr. Sam Goyvaerts

Beloningsbeleid

Het beloningsbeleid van de VvL staat in de statuten als volgt omschreven:

De leden van het bestuur en adviseurs genieten geen beloning voor hun werkzaamheden. Zij hebben wel recht op vergoeding van de door hen in de uitoefening van hun functie gemaakte kosten, zulks op vertoon van de bewijsstukken.

Jaarverslag 2024

Vanwege de recente fusie van de Liturgische Kring met de Vereniging voor Liturgiestudie, zijn hier zowel het jaarverslag van de Liturgische Kring als dat van het Genootschap voor Liturgiestudie vermeld.

JAARVERSLAG LITURGISCHE KRING 2024

Het gehele jaar 2024 stond in het teken van de afronding van de fusie met het rooms-katholieke Genootschap voor Liturgiestudie, waartoe beide gezelschappen begin 2023 besloten. De Kring organiseerde vijf ledenbijeenkomsten, waarvan een gezamenlijk met het Genootschap.

Ledenbijeenkomsten

In het jaar 2024 organiseerde de Liturgische Kring vijf ledenbijeenkomsten. Elke ledenbijeenkomst bestond uit twee dagdelen, het ene met meestal een meer theoretische invulling (een inleiding), het andere met een meer praktische uitwerking.

De eerste bijeenkomst vond plaats op 29 januari. Onderwerp was: Liturgische taal en ontwikkelingen op dit terrein. Inleider was Andries Govaart die de aanwezigen liet oefenen met diverse genres van teksten. In het middagprogramma vertelde Oane Reitsma over zijn werk rond liturgie en kerkmuziek bij de Dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk. Er namen negentien leden aan deel plus enkele gasten uit het Genootschap.

De tweede bijeenkomst, 11 april 2024, was er een samen met het Genootschap voor Liturgiestudie. Het thema was: De betekenis van Huub Oosterhuis (1933-2023) voor liturgie en kerkmuziek. Wat is de impact van het werk van Oosterhuis in de huidige liturgische praktijk en hoe zal dat doorwerken in de toekomstige praktijk? Dit thema werd vanuit verschillende perspectieven belicht: liturgisch-theologisch, hymnologisch en literair-poëtisch. Er waren drie inleiders: Mattijs Ploeger, Jeroen de Wit en Martin Hoondert. Er waren ook verhalen vanuit de praktijk. In totaal namen er 40 personen aan deel, onder wie enkele belangstellenden van buiten (geen lid).

Op 27 mei stond het ochtendprogramma in het teken van De viering van de maaltijd van de Heer in vrijzinnig-protestantse kring. Dit was het onderwerp van het proefschrift van Yvonne Hiemstra, remonstrants predikant en geestelijk verzorger. Zij gaf de aanwezigen een inkijk in haar onderzoek. De middag werd geheel gewijd aan de voortgang van het fusieproces. Er waren dertien leden plus twee leden van het Genootschap aanwezig.

De derde bijeenkomst vond plaats op 30 september. Klaas Holwerda nam de deelnemers mee in een verdiepende zoektocht rond Leesroostervarianten en ensembles van schriftlezingen. In de middag werd het programma voortgezet met een muzikale verdieping ten aanzien van de antwoordpsalm. Ook lag deze vergadering het principebesluit tot de fusie met het Genootschap voor Liturgiestudie voor. Dit besluit werd met algemene instemming genomen. Er waren negentien personen aanwezig.

De laatste bijeenkomst van de Kring was op 25 november. In de ochtend en een deel van de middag stond het Global Songbook 2024 van de Lutherse Wereldfederatie centraal, met als gidsen Andreas Wöhle, president van de Evangelisch-Lutherse Synode in de Protestantse Kerk, en Diederik Blankesteijn, cantor-organist Lutherse Kerk Utrecht. De rest van de middag werd besteed aan het bespreken en goedkeuren van de definitieve versie van de statuten van de nieuwe Vereniging. Aan deze slotbijeenkomst namen negentien  leden deel.

Bestuursvergaderingen

Het bestuur van de Liturgische Kring vergaderde in 2024 elf keer zelfstandig: op 9 januari, 12 februari, 4 maart, 3 april, 6 mei, 5 juni, 1 juli, 2 september, 1 oktober, 21 oktober en 4 november. In deze vergaderingen werden de studiebijeenkomsten voorbereid en geëvalueerd. Verder werd de fusie met het Genootschap voorbereid. Concreet hield dit in: het uitgezette tijdpad bewaken, het opstellen van de statuten en een eerste versie van het huishoudelijk reglement, een tijdpad uitzetten en bewaken, en contacten onderhouden met adviseurs en notaris.

De andere vergaderingen waren gezamenlijk met het bestuur van het Genootschap. Deze vonden plaats op achtereenvolgens 8 maart, 18 april, 8 juli, 3 september en 5 november 2024. In de gezamenlijke vergaderingen stond steeds de voortgang van de fusie centraal.
In de loop van december was al het voorbereidende werk afgerond. De ondertekening van de akte van statutenwijziging bij de notaris kon echter om agendatechnische redenen niet meer in het verslagjaar plaatsvinden; deze werd doorgeschoven naar 15 januari 2025.

JAARVERSLAG GENOOTSCHAP VOOR LITURGIESTUDIE 2024

Het gehele jaar 2024 stond in het teken van de afronding van de fusie met de protestantse Liturgische Kring, waartoe beide gezelschappen begin 2023 besloten. Het Genootschap organiseerde twee ledenbijeenkomsten, waarvan een gezamenlijk met de Liturgische Kring.

Ledenbijeenkomsten

In het jaar 2024 organiseerde het Genootschap twee ledenbijeenkomsten.

De eerste bijeenkomst vond plaats op 11 april 2024 en besloeg twee dagdelen. Het thema was: De betekenis van Huub Oosterhuis (1933-2023) voor liturgie en kerkmuziek. Wat is de impact van het werk van Oosterhuis in de huidige liturgische praktijk en hoe zal dat doorwerken in de toekomstige praktijk? Dit thema werd vanuit verschillende perspectieven belicht: liturgisch-theologisch, hymnologisch en literair-poëtisch. Er waren drie inleiders: Mattijs Ploeger, Jeroen de Wit en Martin Hoondert. Er waren ook verhalen vanuit de praktijk. In totaal namen 40 personen eraan deel, onder wie enkele belangstellenden (geen lid). 

Op 10 oktober 2024 vond de allerlaatste bijeenkomst van het ruim zeventig jaar bestaande Genootschap voor Liturgiestudie plaats. De bijeenkomst had als passend thema: Terugkijken en vooruitzien. Eerst schetste Mieke Breij, auteur van het boek De kerk is wat ze viert (Utrecht 2021), in vogelvlucht de ruim honderdjarige geschiedenis van de Liturgische Kring, de ‘zusterorganisatie’ van het Genootschap. Evert de Jong schetste daarna de activiteiten van het Genootschap als een van de ‘raderen’ in de Liturgische Beweging. Van een overleg van liturgiedocenten op de Nederlandse seminaria ontwikkelde het Genootschap zich, steeds inspelend op de ontwikkelingen van de liturgievernieuwing die door Vaticanum II in gang was gezet, tot een platform waar steeds de brug tussen theorie en praktijk werd geslagen. Hoe kunnen liturgiewetenschap en liturgisch veld elkaar wederzijds beïnvloeden? Er namen 26 leden aan deze slotbijeenkomst deel.

Een belangrijk onderdeel van deze laatste bijeenkomst was het huishoudelijk gedeelte waarin de leden zich unaniem uitspraken voor een definitieve fusie door in te stemmen met de statuten voor de nieuwe Vereniging voor Liturgiestudie. Eerder in het jaar waren de leden per e-mail steeds van de ontwikkelingen hieromtrent op de hoogte gehouden en hadden ze gelegenheid om suggesties en voorstellen ter verbetering in te brengen.

Bestuursvergaderingen

Het bestuur van het Genootschap vergaderde in 2024 niet meer zelfstandig, maar steeds samen met het bestuur van de Liturgische Kring. Wel werd er onderling in e-mailcontact steeds overlegd over belangrijke te nemen beslissingen omtrent de fusie.

De gezamenlijke bestuursvergaderingen vonden plaats op 8 maart, 18 april, 8 juli, 3 september en 5 november 2024. Tijdens deze vergaderingen werden de twee ledenbijeenkomsten voorbereid en geëvalueerd. Verder werd veel aandacht geschonken aan het kiezen van de nieuwe organisatievorm (vereniging), het opstellen en bespreken van diverse versies van de statuten van de nieuwe vereniging, en het verwerken van opmerkingen hierover van de leden. Ook is er een begin gemaakt met het formuleren van een nieuw huishoudelijke reglement.

Financiële gegevens 2023

Vanwege de recente fusie van de Liturgische Kring met de Vereniging voor Liturgiestudie, zijn hier de gegevens van de Liturgische Kring van 2023 vermeld. Dit is gedaan omdat de Vereniging voor Liturgiestudie statutair een voortzetting is van de Liturgische Kring.

ANBI gegevens Steunfonds Liturgische Kring

Het steunfonds van de Liturgische Kring, voluit Stichting Steunfonds van de Liturgische Kring in de Nederlandse Hervormde Kerk is opgericht op 7 oktober 1991 en is gevestigd te ‘s-Gravenhage.

RSIN/fiscaal nummer: 801981785